Isomo rya sismologie/imitingito y’Isi(igice cya mbere):ISI IMEZE GUTE? KUKI HABAHO IMITINGITO? ESE ARI ABANTU ARI N’IBIDUKIKIJE,NI IKI CYENDEREZA IKINDI?

Hakizimana Maurice

Muri iri somo turamenyamo:

(1)Isomo ku miterere y’isi inatuma habaho imitingito

(2)Ni nde Nyirabayazana w’ibiza kamere?

(3)Ibipimo bya RICHTER ni iki?

INTANGIRIRO

Igitabo Disaster! When Nature Strikes Back,cyagize kiti “Kuva kera kose mu Mateka y’iyi si, umuntu yagiye ashakisha uko yasobanura impamvu y’ibiza kamere byamwituragaho . . . yagiye ashakiriza impamvu yabyo n’ibisubizo mu nzira eshatu arizo imigenzo n’imiziririzo(folklore), imigani mihimbano(mythology), n’amadini (religion).”

Ibyo twita ibiza,ni ibintu bisanzwe.Ni ubuzima bwa “nature”(ibidukikije) karemano.Biba gusa ibyago iyo byishe abantu bikangiza n’amazu yabo n’indi mitungo yabo.Naho ubundi iyo bibereye mu cyanya cyabyo,ni ibintu bisanzwe nk’uko nawe nanjye duhumeka.

Mbere yo gushaka “Nyirabayazana”,reka dufate isomo rigufi ku bumenyi bw’isi,uyu mubumbe wacu.

ISOMO: ku miterere y’isi inatuma habaho imitingito yoroheje n’ikomeye.

Umubumbe w’isi:Isi igizwe n’imigabane harimo uwa Afurika,Uburayi, Za Amerika ebyiri,Aziya, Ositarariya na Antaragitika.

Imigabane itandukanwa henshi n’inyanja nini cyangwa nto (nigeze gutanga isomo hano ku nyanya(mer) n’inyanja(ocean) niba waracikanywe wabisoma hano.

Ingingo bisa: Inyanja(océan)itandukaniye he n’inyanja(mer)?

Ku mugabane umwe dufitemo ibihugu n’uduhugu,nabyo bikunze kugira imipaka y’ibiyaga,inzuzi,n’imigezi. Ibyo mbyibukije kugira ngo mwumve ko isi y’ubutaka dutuyeho (la planète Terre) twubakaho,tugendamo,ikikijwe hose hose n’amazi magari,inyanja,ibiyaga.Akenshi amazi akurikirwa n’ibishanga,imisozi,udusozi, n’ibibaya.

Tugomba kubana neza na “nature” (ibidukikije) kuko biraturuta.Nitwe twaje tubisanga, biraducumbikiye.Turi ubusabusa imbere ya “Nature” itangaje.

Bigenda gute kugira ngo isi itigite?

Uyu mubumbe w’isi urundarunze mu bice bitatu,bimeze nka avocat(imvoka) :

Noyau (urubuto),

Manteau( umubiri wa avoka) na

Croûte terrestre(igishishwa).

Ibyo bice bitatu ni binini cyane,birubakitse cyane. Muri croûte terrestre(igishishwa)hari igice kitwa lithosphère(ibisate)[avoka byari urugero gusa,dore ko yo ifite igishishwa kitagira ibisate nka lithosphère iyo]. Aha tugeze rero niho mu nda ibyara imitingito yoroheje(secousses) inaba kenshi ntituyumve ntitunabimenye cyangwa ikomeye(séismes/tremblements) iba ikajegeza amazu byarimba ikayakubita hasi.Ibyinshi muri ibyo bisate bya lithosphères bibarizwa mu bihande byo mu nyanja bigahita byitwa plaques océaniques.

Imitingito yaba iyo mu mazi no ku butaka ni nayo ibyara ibirunga (rimwe na rimwe) cyangwa ikazamura amazi yo mu nyanja ikayageza imusozi agenda yemye nka serwakira,aribyo bita “tsunami”.

Inkomoko ya byose ni litosphere (ibisate by’igishishwa cy’isi) binitwa plaques tectoniques.

Abaheruka mu ishuri muribuka za Les plaques tectoniques zizwi cyane nka Plaques:

Eurasiennes,

Antarctiques,

Africaines,

Pacifiques,

Nord- Américaines,

Sud Américaines,

Australiennes

Umutingito uba ryari?

Uba igihe zinyeganyeze zikikubanaho.Izo muri Turukiya na Siriya,ni ingaruka zo kwikubanaho kwa Plaques Eurasiennes na Plaques Africaines. Igihe wumva umutingito ni igihe haba bahayeho icyitwa “faille”.Iyo faille iri hagati ya plaque imwe n’iyindi bihuye. Birinyagambura bigakomanga izindi plaques continentales ( bya bisate biri hafi y’isi).Icyo gihe kaba kabaye. Kuri plaque imwe imwe haba hari urujya n’uruza rw’ubushyuhe buva muri lithosphère(hano inyuma)busubira muri manteau(muri nyina,munda y’isi igice kibamo ubushyuhe bwinshi).https://www.nationalgeographic.fr/…/dou-viennent-les…]

Ibihugu bikunze gukubitika cyane ni ibi bikurikira(mu dukubo,ni imitingito imaze kubinyeganyeza):

Ubushinwa(94),Leta zunze ubumwe wa Amerika (77), Turukiya (58), Ubuhinde (57)na Filipine (52)

Dore uko abantu bishwe n’inyubaki zabo zaguye kubera imitingito hangana.Ndabibutsa ko nta muntu n’umwe umutingito wica,oya. Bicwa n’amazu biyubakiye nabi,maze ntahangane n’imbaraga za “nature”!

1.Ubushinwa(mu ntara ya Tangshan(muri 1976) : abantu 255.000

3. Muri Siriya ( muri 1130) : abantu 230.000

4. Indonéziya (muri 2004): abantu 50.000

5. Hayiti( muri 2010): abantu 222.000

Mu bice bikurikiraho turarebera hamwe:

(2)Ni nde Nyirabayazana w’ibiza kamere?

(3)Ibipimo bya RICHTER ni iki?

Profeseri Hakizimana Maurice ni umwarimu w’umwuga warangije icyiciro gihanitse(masters Meef) mu burezi muri Université Catholique de Paris no mu bumenyamuntu muri Sorbonne Université,akaba yigisha amashuri makuru mu Bufaransa.Wamukurikira kandi kuri : Facebook,Twitter na Instagram

624 thoughts on “Isomo rya sismologie/imitingito y’Isi(igice cya mbere):ISI IMEZE GUTE? KUKI HABAHO IMITINGITO? ESE ARI ABANTU ARI N’IBIDUKIKIJE,NI IKI CYENDEREZA IKINDI?

  1. Balanceo dinamico
    Aparatos de calibración: fundamental para el desempeño suave y efectivo de las maquinarias.

    En el mundo de la ciencia actual, donde la productividad y la estabilidad del dispositivo son de máxima significancia, los equipos de ajuste desempeñan un tarea esencial. Estos dispositivos específicos están diseñados para ajustar y estabilizar partes giratorias, ya sea en equipamiento industrial, vehículos de desplazamiento o incluso en dispositivos caseros.

    Para los especialistas en reparación de equipos y los profesionales, trabajar con dispositivos de calibración es fundamental para garantizar el desempeño estable y confiable de cualquier mecanismo móvil. Gracias a estas herramientas innovadoras sofisticadas, es posible reducir significativamente las vibraciones, el ruido y la esfuerzo sobre los sujeciones, aumentando la duración de elementos valiosos.

    De igual manera relevante es el rol que cumplen los equipos de balanceo en la atención al usuario. El soporte profesional y el mantenimiento permanente usando estos sistemas posibilitan brindar soluciones de óptima estándar, aumentando la agrado de los clientes.

    Para los propietarios de empresas, la financiamiento en unidades de ajuste y detectores puede ser clave para optimizar la eficiencia y rendimiento de sus dispositivos. Esto es sobre todo trascendental para los empresarios que gestionan medianas y pequeñas organizaciones, donde cada detalle es relevante.

    Además, los sistemas de balanceo tienen una vasta aplicación en el área de la prevención y el gestión de nivel. Posibilitan detectar potenciales problemas, impidiendo intervenciones caras y daños a los aparatos. También, los indicadores generados de estos aparatos pueden usarse para optimizar procesos y potenciar la visibilidad en motores de exploración.

    Las áreas de aplicación de los sistemas de calibración cubren variadas sectores, desde la producción de ciclos hasta el control ecológico. No influye si se habla de importantes producciones productivas o reducidos espacios hogareños, los equipos de equilibrado son fundamentales para proteger un rendimiento eficiente y sin presencia de interrupciones.

  2. Игровые автоматы делают вечер незабываемым.: balloon игра – balloon казино демо

  3. balloon игра на деньги balloon казино Играть РІ казино — всегда интересное приключение.

  4. Играть РІ казино — всегда интересное приключение.: balloon game – balloon казино играть

  5. Ballon — это РёРіСЂР° СЃ удивительными графиками.: balloon game – balloon казино

  6. balloon игра на деньги balloon game Играйте РІ казино Рё забудьте Рѕ заботах.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *